Biyoloji

Biyoloji, yaşam anlamında kullanılmakta olan bios ve bilim anlamında kullanılmakta olan logos kelimelerinden meydana gelen bir kavramdır. Günümüzdeki anlamıyla yaşam bilimi olarak kullanılmakta olan biyoloji; canlıların yapısını, davranış şeklini, birbirleriyle olan ilişkisini, yeryüzündeki dağılışını ve cansız faktörlerle ilişkisini inceleyen bir bilim dalıdır.

Biyolojinin araştırma, inceleme ve uygulama alanı oldukça geniştir. Bu sebeple birçok alt bilim dalına ayrılmıştır. Bu alt bilim dalları, kendi konusuna göre ayrıntılı çalışmalarını sürdürür ve bilimsel çalışma sonuçlarını diğer bilim dallarıyla paylaşır.

Bu paylaşımlardan tıp, veterinerlik, diş hekimliği, çevre mühendisliği, genetik mühendisliği, eczacılık, ziraat, uzay biyolojisi benzeri bilim dalları da yararlanır. Biyoloji bilimi ile alakalı çalışmalar bu bilim dalının güncel hayatla nasıl iç içe olduğunu da gösterir.

Biyoteknoloji ve genetik mühendisliği çalışmalarında kullanılmakta olan DNA teknolojileriyle bitki, hayvan ve mikroorganizmalar geliştirilerek doğada hazır bulunmayan ya da yeteri kadar üretilemeyen ürünler elde edilir.

Besin değeri daha yüksek olan sebze ve meyvelerin yetiştirilmesi, hastalıkların tedavisinde yan etkisi daha az olan yeni ilaçların geliştirilmesi, endüstriyel ürünlerin daha ucuz yöntemlerle yetiştirilmesi ülke ekonomisine ve yaşam kalitesinin artırılmasına katkı sağlayan örneklerdir. Genetik alanında yapılan çalışmalarla insan genomunda yer alan genlerin tespit edilmesi kalıtsal hastalıkların tedavisi için çözüm oluşturur.

Fosil yakıtlar tükendiğinde insanların enerjiyi nereden ve nasıl üreteceği, güncel hayatta karşılaşılan problemlerden biridir. Biyolojik çalışmalarla bu soruna çeşitli çözümler üretilmektedir. Bunlardan birisi biyodizel yakıt üretimidir. Biyodizel yakıt; ayçiçeği, kanola tohumu, hindistan cevizi, palmiye benzeri bitkilerden elde edilir.

Fakat bu benzeri tarım ürünlerinden yakıt elde etmek hem maliyetli olduğundan hem de gıda sıkıntısını artıracağından tercih edilmez. Biyodizel yakıt elde etmenin en uygun yöntemi, endüstriyel gıda üreticilerinin ve büyük restoranların atık bitkisel yağlarını kullanmaktır.

Atık yağlardan biyodizel üretiminin maliyeti düşüktür ve çevre temizliğine katkı sağlar. Biyodizel yakıtların yanması sonucu atmosfere verilen karbondioksit (CO2) gazı, normal dizel yakıtlara göre P oranında daha azdır. Biyodizel yakıtların üretiminde atık yağlar çok önemli olduğundan atık yağların toplanması gerekmektedir. Ülkemizde atık yağların toplanmasıyla alakalı ciddi çalışmalar yapılmaktadır.

Enerji kaynaklarının tüketimini azaltacak bir diğer çözüm yolu da biyogazdır. Biyogaz, hayvan gübreleri ve bitki atıkları benzeri her türlü organik maddenin oksijensiz solunum sonucu üretilen bileşiminde metan ve karbondioksit olan bir gaz karışımıdır.

Biyologlar, tarımsal zararlılarla mücadele etmede kimyasal değil biyolojik yöntemleri kullanmak ister. Kimyasal mücadelede kullanılmakta olan bazı tarım ilaçları suda çözünmediğinden doğada birikerek canlılara zarar verir. Biyolojik mücadelede doğada zaten var olan denge unsurları esas alınır.

Doğal ortamda tarım ürünlerine zarar veren canlı sayısı arttığında bu zararlılarla beslenen diğer canlıların sayısı da artar. Böylece biyolojik mücadele ile zararlı canlıların sayıları kontrol altında tutulmuş olur.

Ülkemizde son yıllarda kuş gribi sebebiyle birçok kümes hayvanı itlaf edilmiştir. Kümes hayvanları, doğal ortamda insanlar için tehlikeli olan keneler ile beslenerek bu kenelerin sayısının aşırı derecede artmasını engellemektedir.

Kümes hayvancılığının azalması, küresel iklim değişikliği ve bunların beraberindeki birçok sebepten kene sayısı artmıştır. Türkiye’de ilk kez 2002 yılında kene ısırmasından kaynaklanan Kırım Kongo Kanamalı Ateşi hastalığı ortaya çıkmıştır.

Tarım ve Orman Bakanlığının talimatıyla bu konuda araştırma yapan Doğa Koruma ve Millî Parklar Genel Müdürlüğü; kene ile biyolojik mücadelede beç tavuğu, keklik, sülün benzeri canlıların etkili olduğunu tespit etmiştir. Hastalığın görüldüğü bölgelere bu hayvanların dağıtımı sağlanmıştır. Böylece biyolojik mücadele yöntemiyle keneler kontrol altına alınmıştır.

Çağımızın önemli sorunlarından biri de gıda sıkıntısıdır. Kuraklık sebebiyle tarımsal alanlarda sulama sıkıntısına bağlı olarak ürün verimi düşer. Örneğin küresel ısınma sebebiyle çiçekli bitki çeşidi ve miktarının azalması, bal üretimini de olumsuz etkiler.

Kuraklıktan kaynaklanan bu tür gıda sorunlarını çözmek için bitkiler, damlama ve yağmurlama benzeri teknikler kullanılarak sulanır. Toprağın su tutma kapasitesini artırmak için de organik gübre kullanılır. Kuraklığın daha kapsamlı çözümü ise küresel ısınmayı engellemekle mümkün olur

Karasal alanlarda petrol boru hatlarında sızıntılar olmakta ve denizlerde petrol taşımacılığı sırasında bazı kazalar meydana gelmektedir. Bunun sonucunda fosil yakıt olan petrol veya petrol türevi maddelerin toprağa ve suya karışması çevre kirliliği oluşturmaktadır.